Ичделик
Latin Ночь День
  • Басма китапны гьакъында
  • Санлы китапны гьакъында
  • О печатном издании
  • Об электронном издании
  • Халкъыбызны къудратлы ёл гёрсетивчюсю Нугьайны оьз халкъына аманат этген яшав дарслары
  • Поэзия асарлары
    • Къакъ къарынчы гьажиге
    • Кавказны ва гьам Россияны гьалы
    • Тамурлангъан терекмен
    • Минглибай эфендиге жавап
    • Мавлет[^1]
      • Мавлетге башлагъынча дюньяны гьалындан бир-эки сёз
      • Расулну алайгьиссалам дюньягъа гелмеги
      • Расулну алайгьиссалам миъражгъа[^34] баргъаны
      • Расулгъа алайгьиссалам Макка агьлю къаст этмеги
      • Расулну алайгьиссалам Маккадан Мадинагъа гёчмеги
      • Расулну алайгьиссалам къазаватлары
      • Расулну алайгьиссалам муъжизатлары
      • Расулну алайгьиссалам дюньядан гетмеги
    • Язгъан пакъырны мюнажаты[^83]
  • Хабар китаплары
    • Языкъ Гьабибат
    • Давут булан Лайла
    • Гьарун булан Зубайдат яда насипсиз Жанбийке
    • Жаншагь
    • Денгиз Синдибад
      • Аввалгъы сапар
      • Экинчи сапар
      • Уьчюнчю сапар
      • Дёртюнчю сапар
      • Бешинчи сапар
      • Алтынчы сапар
      • Еттинчи сапар
    • Молла Насрудинни хабарлары
  • Макъалалары
    • Адабият язагъанлагъа
    • Нугьай Батырмурзаевни асарларындан
    • Геч болса да, хайырлы болсун
    • Гюнден-гюн авурлукъ арта
    • Гьали болуп турагъан гьаллар
    • Бизин гьаллар
    • Бирлик герек
    • Къарангылыкъдан къачып, ярыкъгъа къарап юрюдюм…[^198]
    • Янгы тарбия
      • Бир-эки[^213] сёз
      • Мажлисни ва ашав-ичивню эдеплери[^220]
      • Уьйге, залгъа гиривню эдеплери
      • Орамны эдеплери
      • Кагъыз язмакъны эдеплери
      • Халкъ булангъы эдеплер
      • Къатынланы гьакъында бираз эдеплер
      • Опуракъ гиймекдеги эдеплер
      • Мутааллимликни[^311] эдеплери
  • Нугьай Батырмурзаевни гьакъында
    • Зайнулабидни атасына кагъызы
    • Яхсайлы Нугьай Батырмурзаны таржума гьалы
      • Ибтидаи[^328] къысмы[^329]
      • Рушдия[^346] къысмы
      • Моллалыкъ гьакъында къараву
      • Касби къысмы[^359]
      • Мутаржимден[^383] бир эки сёз
      • Матбаадан[^392] чыкъгъан китаплары
      • Умуми гьурриятгъа гёз салувы[^421] ва балшавик[^422] деп айтылувы
      • Мутаржимден бир-эки сёз
    • Къоччакъай Жамалдин
      • Маргьум батыр
    • Аткъай Гьажамат
      • Мен оьктеммен
        • ⁂
        • ⁂
        • ⁂
        • ⁂
        • ⁂
        • ⁂
        • ⁂
        • ⁂
        • ⁂
        • ⁂
        • ⁂
        • ⁂
        • ⁂
        • ⁂
    • Батырмурзаевланы тухуму
  • Баянлар

⁂

«Батырмурзаевны анасы шундамы?»

Болшевиклер Яхсайгъа гиргендокъ шолай сорагъан. Олардан беш вакил мени уьстюме гелип, магъа къайгъырышдылар. «Сени уланынгны къанын алажакълар бизбиз» дедилер. Оланы бирси де бусурман тюгюл эди. Оьзюню тилинден-дининден болмагъанлардан да къардашлар тапгъан алай улан бар эди сагъа ол.

Шо заман Зайнулабидни пашман сюлдюрю гёз алдыма гелип, тез тайып къалды. Буланы арасында оьзю ёкъгъа болгъан болажакъ о.

Яхсайда мен бир керен къатынлагъа сорадым:

– Уллу боранны сюермидигиз, икъгъа гирмеге сюермидигиз? – деп.

– Икъгъа гирме сюер эдик, – дедилер.

– Болса, гиригиз колхозну къапусуна – дедим. Шолай, колхозгъа жаным булан гирген гишимен. Гьали Зайнулабидни иниси шагьаргъа гелген сонг, ону яшларындан айрылып болмай мунда къалып тураман. «Баланы баласы балдан татли» деген зат бек герти зат экен, ону гертилигин сынамагъа магъа йимик, я Аллагь, сизге де насип болсун.

Болса да отбашны сагъынаман. Шо саялы бу электрик печни эки де тобугъума ювукъ этип олтургъаным да.

Гёресиз бу уьйлени. Бир бети Таргъу тавгъа бакъгъан, бир бети Анжи денгизге къарай. Амма уьчюнчю къабатда бусакъ да Таргъу тав гёрюнмей. Неге тюгюл къаршыбызда о тавдан бийик болуп этилген къалалар бар. Оларда Зайнулабидни Иван, Магьамма, Амарцу, Абрам къардашлары яшай. Амма денгиз чи гёммек – гёк болуп гёрюнюп тура дагъы. Неге тюгюл ону ягъасында узун бав бар. Онда нече тюрлю чечек бар. Олар да гюнтувгъан чечеклеге, иван мелевшелеге, даци гюллеге ошай.

Анасыз Зайнулабид, сен тириле бусанг, мен оьлмеге рази эдим.

Тек шу баламны балаларындан нечик айрылайым, шулай Зайнулабид йимик уланлар болуп битсе, сонг чу оьлсем де къайырмай эдим.

Алдагъы бёлюкгеСонггъу бёлюкге