⁂

«Гьали бу, мен башлап къыз тапгъанны сюйген экен дагъы» деп кёп ойлаша бола эдим. Зайнулабид буса юрт мактапны битдирип охувун узатмакъ учун Аштархангъа гетген эди.

Ондан атасына кагъызлар геле бола эди. Атасы ону кагъызларын къайтып-къайтып охуйгъанны эс этип, бир керен бугъар сорадым:

– Оьзюнг китаплар чыгъарасан. Кагъызны бир охугъандокъ англамагъа бажарылмаймы?

– Бажарылмай, дарс буса – деди ол.

Кимдир о дарсны береген?

– Уланынг.

Мен енгил болуп гетдим. Терезелени де герип ачып, уьйню сибире туруп «атасына ёлдашлыкъ этип чи нечик де, устазлыкъ этип де болажакъгъа ошай» деп ойладым.

– Бери къара чы – деп, атасы мени чакъырып, бир къазан газетни гёрсетди. О «Халкъ» деген газет эди. Онда Зайнулабидни сёзлери де язылгъан болгъан экен: атасы оланы магъа къумукъ тилге гёчюрюп айтды. Адамны бек ойлашдырагъан сёзлер эди олар. «Он алты яшында булай болгъан, муну арты не болар экен?» деп пикирлешдим.

Арада йыл да гетмегендир, къарайман Зайнулабид къайтып геле. Атасы урушар деп бек къоркъдум. Атасыны къатты урушувун алгъынча, мени йымшакъ сёзлеримни алсын деп, бугъар айтдым:

– Хасавюртдан чы, ишколагъа атанг бай гишилерден тюгюл деп алынмай къайтгъан эдинг. Ондан да нечик къайтдынг?

– Къуваланып, – деди о.

– Неге?

– Бай экенге.

– Нечик?

– Нечик деп сорама, не булан деп сора.

– Не булан?

– Халкъны гьайын этив булан.

– Халкъны гьайын этсе къувалаймы?

– Тамаша тюгюлмю, Ажай?

– Дюр, воЛлагь.

– Болса шону гьакъындан ойлашмагъа яражакъ. Сонг бу атасы булан лакъыр эте туруп айтды:

– «Халкъ» деген газетни япдылар. Онда язагъанланы да къолгъа тюшгенлери тутулду, тюшмегенлери мени йимик къачып къутулду. Атасы огъар:

– Яхшы этгенсен, – деп къойду.