Ичделик
Latin Ночь День
  • Китапны гьакъында
  • Гириш сёз
  • Баш сёз
  • Баянлыкъ
  • «Чатакъ йыр».
  • «Дюньялар башгъа айланса сюебиз».
  • «Батыр булан къурдаш бол».
  • «Эренлер деген булан эр болмас».
  • «Эр герек».
  • «Къарагъайлар бою къакъ элме».
  • «Сыйдан тюшдю ойболатлар къылавлу».
  • «Къазанлайын ичибизни къайнатып».
  • «Тюшдюк темир тузакъгъа».
  • «Уьч йыллагъа мен олжасыз ятайым».
  • «Девюр-девюр, питне девюр заманда».
  • «Агь! деген булан артмай кёмеклер».
  • «Жан агъалар, сизге дуа аманат».
  • «Кант эте деп айып этме ярамас».
  • «Гьей, уланлар, оьмюрюгюз онг гетсин».
  • «Балам! десе бавур эти ачыйгъан».
  • «Гёргенибиз юреклеге сыйышмай».
  • «Эммеклерим гелип тюше эсиме…».
  • «Аргъумакъдай асав эрлеге».
  • «Кёклеге тик улуй гетген окъ йимик».
  • «Бутакълагъа бёртюп чыкъгъан бюрлерим».
  • «Ойлагъан сайын бизге ой бола…».
  • «Бары да зат бар Къазакъны эсинде…».
  • «Насип».
  • «Заман бизге гьали шулай айлангъан…».
  • «Асхар тав, сенден бийик тав болмас».
  • «Заман гелир…».
  • «Белсенигиз, бек тутугъуз тюбеклер».
  • «Такъмакъ йыр».
  • «Гьакъыллы эсин ютмас».
  • «Чапгъан гюн шатлыкъ этмес».
  • «Бавланы балкъып чыкъгъан бюрю эдим».
  • «Не билейим, юз дынкъы бар ханланы…».
  • «Абдулмуслим хан шавхал».
  • «Яхсайланы яйнап чыкъгъан булагъы».
  • «Мугьаммат-эфенди Османовгъа кагъыз».
  • «Уцуму уллу Хасайбек».
  • 1966-нчы йылда китапчасындан алынгъан.
  • «Шамилни йыры»
  • «Къызмеди?»
  • «Гетгенибиз гёкшамарал гюз эди».
  • «Заман гелир» деген китапдан (Анжикъала, 1980-нчи йыл).
  • «Биз де негет байладыкъ»
  • «Кирпиге айтсам тюгюлмен деп ант эте»
  • «Тюлкю, хошгелдинг, хошгелдинг…»
  • «Сюлюкню йыры»
  • «Сибиртки чакъы сазан ёкъ»
  • «Ай тувар Аршны ярып»
  • «Ямучунгну баву узун»
  • «Ат туягъын тай басар»
  • «Сувсунуна нар герек»
  • «Батман-батман бал ичип…»
  • «Гесек-гесек булут геле»
  • «Тавланы алашаракъ туманы»
  • «Бурма чачлы аривню»
  • «Кёклени булут алсын…»
  • «Бавда юзюм алагёз»
  • «Булут ярып, гюн чыкъса»
  • «Ананай десем….»
  • «Чубарала тастарынг»
  • «Хамур салагъан чара»
  • «Акъташдан агъыммыкен?»
  • «Тышкъариден къурдашынгны мунгайтма».
  • «Атолулар ярлыдыр деп хорлама».
  • «Батыр эрге яман олжа тарыса».
  • «Оьзекли сувлар оьрге акъмас».
  • «Денгиз уьстде геме де ёкъ».
  • «Эренлеге эмсиз гюнлер кёп болур».
  • «Негетине ким етер».
  • «Къонакъ уьйде уллу сёйлер осаллар…».
  • «Къой дегенде, къоймай зулму этген сонг».
  • «Эренлени осаллыгъын шундан бил».
  • «Папахларын къынгыр салып башына».
  • «Яманлагъа Аллагьны минг налаты».
  • «Саргъайып бир сари танглар къатгъанда».
  • «Аналардан шулай тувгъан къазакъман».
  • «Къыргъынлар кёп – савутланы къынайыкъ».
  • «Эллерде гьуя къувун дегенде».
  • «Ягъаланы басып яв гелсе».
  • «Батырлар тувра чабып бет табар».
  • «Осаллар оьктем сёйлер пулундан».
  • «Янгызлыкъ булан ярлылыкъ».
  • «Аналаны къыркъ тамуру – къыркъ жаны».
  • «Кёкюредим мен талайсыз кёк йимик».
  • «Гьавалагъа къара лачин талпынса».
  • «Талагъан булан булар тоймады».
  • «Маскевлеге тувра салгъан ёл да бар».
  • «Мен къазакъман, къазакъман».
  • «Эл билсин деп яздыкъ деюп агъларам».
  • «Тамакъгъа татли, тили бал».
  • «Таргъуну алды дерия-денгиз дегиз».
  • «Шавхал бийим – шагь бийим».
  • «Кёкюрегим тешип чыкъгъан окъ болду».
  • «Чинарлар беллеринден чорт сынса».
  • «Артын таптап иерчени оьсмесе».
  • «Гьайт, уланлар, не этме герек бурада?».
  • «Ябагъылы къара алаша минсем де».
  • «Къубагъалы тавлар ташлар увалып».
  • «Иелмесин, сени бутакъларынг сынмасын».
  • «Аталардан сендей улан аз тувар».
  • «Кёкдеги булутлардай салкъынлы».
  • «Къара ерни къаргъамагъа гьал да ёкъ».
  • «Ахшамлардан сонг гюн тувмас».
  • «Насип къайда, биз къайда».
  • «Гёзлеге шавла берген нюр эдинг».
  • «Болмайбыз кюлеп, ойнап».
  • «Бетинг ёкъму уялма…».
  • «Кёкрегимде кёклер йимик кёкюреп».
  • «Очарларда ярлы уланлар баш иксе».
  • «Дюньяны къызбай бийлер къуршагъан».
  • «Гемелер гечмес гючлю денгизлер».
  • «Бюкген билек талгъынча…».
  • «Ерлеге яшыл отлар битерми?».
  • «Бу дюньяда сюйген кюйде ким яшар…».
  • «Гьар бир затда бир минг бар».
  • «Атасы оьлмек – Асхар таву йыгъылмакъ…».
  • «Ай къанатлы къаракъуш…».
  • «Тюнегюн бар эр уланлар бугюн ёкъ…».
  • «Тамурлары тавну-тюзню къуршагъан…». МЕТИНСИЗ
  • «Эр уланлар…» МЕТИНСИЗ
  • «Гюемен, вая, дослар, гюемен» МЕТИНСИЗ
  • Профессор И. Керимни баянлыкъларыны гьакъында
  • «Такъмакъ йыр»
  • Муаллифден

«Батыр булан къурдаш бол».

Чабувуллар алды къылычлы, Къылычлар ерге чапса оьтерми? Тюбюндеги аргъумагъын берсе де, Атолу бийге къуллукъ этерми? "Сабур тюбю сари алтын", Сабургъа зат етерми? Алгъасагъан гишини иши онг болмас, Бармакъларын хапгъан булан сонг болмас. Ярлылагъа гюн чыкъмас, Янгызлагъа танг болмас. Бола бусанг батыр булан къурдаш бол, Ол батырда сенден аяр жан болмас, Осаллар булан къурдаш болма чы. Къыйын гелген сени гюнюнгде Ол осаллар сагъа гелип ян болмас. Эренлер тарымасдай иш гелсе, Ат гётермес авур намус иш тюшсе, Ашналар булан ювукъ сырдашны Ашгереге салма сюйсенг, къара чы. Къурдашларынг сени ишинге чалышмас, Къувунларда янсыз гёрсе болушмас; Тыгъырыкъда сагъа не демес, Тигилишген сени гюнюнгде Къурдашларынг сени ишинге юдамас. Самалардан саллар созулмас, Сабурланы иши санда бузулмас. Яманлар явда язылмас, Ягъалашгъан сени гюнюнгде Къардашларынг баш-башына тозулмас, Чапгъанда яман чюй алмас, Чагъылышгъан сени гюнюнгде, Къардашларынг бир сени учун уялмас.

Чабувуллар алды къылычлы – гьужум, чабушув, уруш алды къылычлы (атакующие впереди сечи с мечами в руках, готовые отразить врага).

Ашгере (ашкере) – ачыкъ, аян, загьир.

Юдамас – гьёкюнмес, илыкъмас.

Тигилинген сени гюнюнгде – сени къыйынлы гюнюнгде.

Къардашларынг сени ишинге юдамас – илыкъмас.

Аргъумакъ – сыйлы, макъталгъан жынслы бек чабагъан, югюрюк ат (аргамак).

Атолу – аты белгили, абурлу, макъталгъан эр (знать, знатный, благородный). Аттила деп гъунланы 434-453 йылларда макътавлукъгъа аты айтылгъан пачасы болгъан (атолу деген сёз шондан баш алма бола).

Манг болмас – мунда: адашмас, бюдюремес, къайпанмас, тартынмас демек.

Эренлер тарымасдай иш гелсе – авур, къыйын, енгмес, эбине гелмесдей иш, къуллукъ, намус гелсе, тюшсе.

Ашналар – бир къан къардашлар, дос-къардашлар, ювукъ къардашлар.

Ашгереге салма сюйсенг – аян, белгили, ачыкъ этмеге сюйсенг.

Чалышмас – эринчеклигинден къаст, гьаракат этмес.

Тигилишген гюнюнгде – тартышагъан гюнюнгде.

Тыгъырыкъ – тупиковый проулок.

Самалар – саз балчыкълар (глина).

Сал, саллар созулмас – саздан сал, саллар этилмес (не де – оьлю сюек созулмас?).

Яманлар явда язылмас – табулмас, кёмеклешмес, макъталмас.

Яман чюй алмас – чюелмес, осал болмас.

Чагъылышгъан гюнюнгде – савут чакъгъан, атгъан, ябушагъан, тартышагъан, чабушагъан гюнюнгде.

Алдагъы бёлюкгеСонггъу бёлюкге