«Абдулмуслим хан шавхал».
Садагъынгда сансыз ебелим, Берчини бек гюбелим, Минглери мингсиз чирайлым, Минген аты къакъма юрюшлюм, Минглени титретген тавушлум, Минг макътавгъа тийишлим, Беш бармакълы къолунда Минглер сыйгъан увучлум; Билеген бичакъ йимик, Бий сен эдинг таштюлек, Бир къабында янаша Эгиз эки къуш юрек. Къуш юрегинг кюр эди. Къонушунг хан Шура эди. Уьлкенг уллу Дагъыстан Сагъа оьлмесин дер эди. Башынг тенгли бийлерден Гьар бир ишинг оьр эди. Тах тёшекли, там уьйлю, Тавушунг девпери эди. Турушунг ер турада, Дагъыстан хан Шурада, Сенден гючлю хан да ёкъ Тергеп бакъсакъ бурада. Гючлю эдинг кёмегингден Кочаплар бет урмасдай, Къайырлангъан къара нарт Къаршы алдынгда турмасдай. Къаршы гелген явлардан Къоркъуп бетинг бурмасдай. Кар къылмас эди кёплер Дагъыстанны ханына. Яратгъанны буйругъу Бир гюн етди янына, Буйрукълу Азирейил Къырсайды ону жанына. Аслам уью зар болду Асил Дагъыстанына. Дагъыстангъа зор болду, Тав да, тюз де тар болду. Азмуш, азгъан сариге Асил къушлар хор болду. Хор къушлар къузгъун атлы Къарчыгъаны къувгъан гюн, Къанатсыз къарчыгъагъа Къара къаргъа тувгъан гюн, Къаргъалардан тартынып Къара лачин чувгъан гюн. Къара халкъынг къайгъырды Хан сен оьзюнг увгъан гюн. Хан увгъан, халкъы янгъан, Дос дертли, душман къангъан, Дагъыстандай эллени Багъанасы чорт сынгъан. Чорт сынгъан багъанасы, Ялгъанмасдай эп болуп. Досларынг тююнмекде Душманларынг кёп болуп. Душман белин сындырмай, Жангъа жапа чекдирмей, Чатырынг четге тикдирмей. Четге тикмей чатырынг, Жыялмай кёп батырынг. Батырларынг жыялмай, Къаршы алдынгда боялмай, Къаршы гелген явлагъа. Тувра чабып сеп алмай. Толпандай къара халкъынг Къызыл къангъа боялмай, Тавлар тавгъа къагъылмай, Тав асгерлер дагъылмай. Бир гёзлю эки тюбек Бир-бирине чагъылмай. Сылыв санынг сел чапмай, Сингиринг болат къыркъмай; Токъ саврунгну топ бузуп, Ач белингден окъ чыкъмай. Аждагьадай авазынг Ахыргъадай гезетмей, Уьлкенг Дагъыстанынга Уьлгю – тёре гёрсетмей. Абумуслим хан шавхал, Сен игитге парзмеди Уьйде ятып оьлмеге, Къатын-къызны бозартып Яшыртгъын жан бермеге.
Садагъынгда сансыз ебелим – къап, къутукъ янчыгъынгда санавсуз кёп окълум (несметным числом стрел в колчане).
Ебе – къанатлы окъ.
Берчини бек гюбелим – гюбе чюю (в кольчуге крепкими заклёпками). Минглери мингсиз чырайым – минглерсиз, багьанасыз, дамгъасыз арив, таза юзлюм.
Къакъма юрюшлю – къыр тавукъдай оьктем юрюшлю.
Минглени титиретген тавушлум – кёплени силкиндирген, къоркъутгъан авазлым.
Таштюлек бий эдинг – къарчыгъадай, таш йимик къатты бий эдинг.
Бир къапда эгиз эки къуш юрек – бир къапда, бир кёкюрекде эки бирдей къайратлы гючлю юрек сыйышгъан демек.
Девпери – девдей келпетли, юзлю, зор, уллу къаркъаралы.
Къонушунг хан Шура эди – турушунг, яшав еринг Шура (марказ, тах шагьар) эди.
Башынг тенгли бийлерден гьар-бир ишинг оьр эди – сагъа тенг, сендей бийлерден ишлеринг оьр, артыкъ эди.
Тавушунг девпери эди – тавушунг, сесинг, сёзюнг гючлю эди.
Бурада – бу арада, мунда, бу якъда.
Кочаплар бет бурмасдай – кочаплар да йыкъмасдай (даже борцы-атлеты не одолеют).
Къайырлангъан къара нарт – къагьарлангъан, тири, гючлю-къуватлы къоччакъ нарт.
Явлар – давлар, чабушувлар (сеча, сражение).
Кар къылмас – кар этмес, бираз да гюч, таъсир этмес.
Къырсайды жанына – къаныкъды, жанын алма урунду.
Аслам уью зар болду – сарай, къала уью талчыкъгъа тюшдю.
Азмуш, азгъан сариге асил къушлар хор болду – асил жанлар аврувгъа тарыды, абурсуз, сари орусгъа хор болду.
Асил къушлар хор болду – асил, арив яш къызлар хорланды.
Къузгъун атлы – яман, къаргъышлы атлы.
Къарчыгъа къуш – сокол.
Лачин – къарчыгъа тайпа къайыр къуш (кречет).
Лачин чувгъан гюн – кёкге, оьрге учургъан гюн.
Къара халкъ – сабанчы халкъ, саяв халкъ, раият (поданные шаухала).
Увгъан гюн – оьлген гюн.
Халкъы янгъан – халкъы бек талчыкъгъан.
Дост дертли – талчыкълы, къайгъылы; душман къангъан – сююнген.
Багъанасы чорт сынгъан – таяв багъанасы эки сынгъан (столп-опора разломалась).
Жангъа жапа чекдирмей – жанын къыйнамай, азапламай.
Сеп салмакъ – къамамакъ, къуршамакъ (окружить, осадить).
Чатырынг четге тикдирмей – чатырынг (чертог, шатёр) чет ерде къурмай, яшырмай.
Батырларынг жыйылмай, къаршы алдынгда боялмай – алдынгда къангъа боялмай, къан тёкмей.
Къаршы гелген явлагъа, тувра чабып сеп салмай – къаршы душманлагъа бетге-бет ябушмай, оланы къуршамай, енгмей.
Толпандай къара халкъынг – ажайып кёп халкъынг, раиятынг (подданные).
Сылыв санынг – тымырсыкъ, толу санынг.
Сел чапмай – мунда: тербенмей, сюрлюкмей деген маънада.
Сингир – жила, сухожилие.
Токъ савру – токъ, толгъан, тымырсыкъ, //сылыв янбаш.
Аждагьадай авазынг – гючлю, зек авазынг; аждагьа – кёп башлы йылан (дракон, гидра).
Гезетмей – мунда: авазынг яйылмай, эшитилмей демек.
Уьлгю тёре – оьзгелеге арив, яхшы уьлгюлю, ибратлы болмай.
Парзмеди – герекми эди, борчму эди, тийишлими эди.
Къатын-къызны бозартып – къатын-къызны къаратып, талчыкъдырып, оланы алдында уьйде оьлмеге.