Beşinçi gerünüş
«Yarıq Yol» kolxoznu awlaq mülkleri. İçine aq çabulğan çalaşda yüzüm çetenler, yaşikler [qutuqlar — m.a.] görüne. Tamğa şarşaw ilingen. Onu yağındağı stolnu üstünde gazetler, kitaplar, radiopriyemnik [radioalat — m.a.]. Sahnanı artından gruzowikni tawuşu barğan sayın yuwuqlaşa. Gruzowik toqtay, adamlanı awazları eşitiline. Alğasap Şeker gele.
<[Awaz]>. Yoldaş brigadir, biz munda uzaq qalajaqbızmı?
<[Şeker]>. (tışğa bağıp). Qalmaybız. Busahat siz boş karzinkalanı [çetenleni, zemgilleni — m.a.], yaşikleni maşiñe salıp turuğuz. (Demisezon paltosun çeçip tamda şarşawnu artına ile, yerdegi töbeden aldırıqlar ayıra).
Qırdağılar alışıp yırlama başlaylar.
<[Salim]>. (alğasap gele, cawapğa qaramay sillep yibere). Zdrasti, Şeker! Yaxşı sahat bolsun! Eldar qayda? Ha? Şeker ne qaraysan? Eldar qaydaken deymen?
<[Şeker]>. Ya sen alışınğansan, ya da çaq alışınğan.
<[Salim]>. Añlamayman.
<[Şeker]>. Hali bolğunça Eldardan qaçadıñ, bugün izlep artından gelgensen. Köpürnü haqından sama da tügülmü?
<[Salim]>. (açuwlu). Dür dey, ullu awaram bar edi sizin köpür de. Köpürnü haqından yazmağan meni gazetge. Ma, oxu. (Gazetni Şekerni aldına taşlay). Yoq, mağa barı da zatnı özümnü kolxozçularım ete. Meni aburdan özümnüküler tüşüre. Meni xalqımda bir gram da patriotluq yoq.
<[Şeker]>. Nege? Olar sovet adamlar tügülmü?
<[Salim]>. Patriotlar busa, siz Eldarnı hürmetleygen yimik olar meni de hürmetler edi. Amma menikiler, masala, Maryam mağa qarşı — kontur, meni kritika ete. (Gazetge barmağın türte.)
<[Şeker]>. (Salimge). Ayıp etme, şahardan kömekge adamlar gelgen. (Aldırıqlanı ayıra.)
<[Salim]>. O tügülmü dağı men aytağan da.
<[Şeker]>. Busa aslu, osnownoy masʼaläda da geçikgengiz dağı.
<[Salim]>. Bah. Ya xari, bu yıl art-artından yañurlar yawup, aşlıq munça bulay köp bolağanğa tüş görmegen edim çi. Mağa brezentler, çatırlar tarıq bolup getegenni ne bileyim. Oxumadıñmı, toklardağı aşlıqlanı yañurdan saqlama brezentleri yoq dep kritika ete meni. Ya brezent de ne zatdır respublikanskiy [cumhuri — m.a.] gazetge yazmağa?
<[Şeker]>. karzinkalar alıp çığa. Qırda yırlayğanlar toqtamağa
başlay.
<[Salim]>. (öz-özüne). Oh, seni Maryam, Erkeçge erge bara dey edi. Barıp yurtdan yoyulup da bitmedi.
Qırda gruzowikni motoru öküre, Salimni bileginden tutup Eldar gele.
<[Eldar]>. (qıçıra). Şeker!
Şeker gele.
Qayda Salimge zamanlıqğa şu ullu brezentni, ya da çatırnı bereyik.
<[Şeker]>. Olay hawayın zat bolmas. Köpürge özü de bermey kömek.
<[Salim]>. Ah, har kim özünü yelkesin xaşıy. Şeker de özü etgen maketdegi köpürnü yaşawda görme süyüp, köpür de, köpür dep qalğan.
<[Eldar]>. Yoq olay tügül, Salim. Şeker özün alıp barağan gelin arba yañı köpürden ötgenni süye.
Şeker keplene, uyalıp betin tutup, çığa.
<[Salim]>. Bir de süymesin! Gelin arba suwnu çaçıratıp ötse dağı da yaxşı bola. At bulan, ya da arba bulan suwğa haydap salmaq men neçe de köp süyegen zat.
Alğasap Giççibek gele.
<[Giççibek]>. Salam. Yoldaş Eldar, bizin Mahaçqalağa getgen maşin sizge bırğılar alıp gelgen.
<[Eldar]>. Gelgen. Ay, saw bol — şef.
<[Giççibek]>. Qayda qotarsın?
<[Eldar]>. Qayda? Köpür işlenegen yer bar çı — şonda.
<[Giççibek]>. (bir yaqğa bağıp qıçıra). Şo-o köpür işlenip turağan yer bar çı, şonda qotarığız.
<[Eldar]>. (Salimge). Göresen dağı, Salim, xonşubuz da bolup sen kömek etmeseñ de, bizin şefleribiz — napçılar bizge kömek ete.
<[Salim]>. Nasip yürügende bolağan zatlar olar barısı da, qurdaş Eldar. Seni nasibiñ yürüy, şoğar göre sağa eki yaqdağılar da kömek ete, meni busa tuwra özümnükiler tutmay.
<[Giççibek]>. Olay nasipge inanğanlar käsipdir. Bizin şartlarda har kimni nasibi özünü qolunda. (Sağatına qaray.) Men getdim. Durus bir sahatdan altı nol-nolda [sıfır-sıfırda] töbe başdağı burowoyda [burawlıq — m.a.] yerni tübündegi gruntnu [topuraqnı — m.a.] tergejekbiz.
<[Eldar]>. Atıltajaqmısız?
<[Giççibek]>. Dür dağı. Glubinnaya razwedka [teren istixbarat — m.a.]. (Gete.)
<[Eldar]>. (Giççıbekni artından qıçırıp). İşigizni hasilin bizge bildirersiz.
Alğasap Dewletgerey gele, artı bulan Şeker de gire.
<[Dewletgerey]>. İzdirasti Salim. (Eldarğa). Eldar şo bırğılar köpürge dey, gertimi?
<[Eldar]>. Dür Deway. Bizin kölge ari yaqdan ağım suw geltirmek uçun tezlik bulan bırğılanı salma ta- rıq. Şo zaman gidrostansiya [hidroelektrik stansiya — m.a.] tolu güçü bulan işlejek. Bizin elektrik güç silos tuwramaq uçun da tarıq. Sen ne bola bırğı salıw bulan maşğul bol dağı. Erkeç de qaydaken? Şo şaharğa ixtiyar almağa getme gerek. Bırğılanı bir-birine yabuşdurağan küynü — awtogennıy swarkanı [awtogen qaynaqnı — m.a.] ol napçılardan üyrengen. Osuz sizin işigiz bajarılmajaq.
<[Dewletgerey]>. Yaray, köpürden sen paraxat bol. Bırğılar bolğan soñ onu qalğan yanın men etejekmen.
<[Eldar]>. Men de awlaq işdegileni yağına barıp qarayım. (Eldar da, Dewletgerey de çığa.)
<[Salim]>. Ce hali, Şeker, qayda mağa beregen zatıñ?
<[Şeker]>. Özüñ eltemisen? Toqta, hali, hona amalımdan yibereyim. (Qıçıra.) Hey, amalım, beri, munda…Qulluğum bar.
<[Salim]>. Men tanıyğan amalıñ busa çı eltmes.
<[Şeker]>. Nege eltmey. Eltejek o çu.
<[Salim]>. Busa senden güçlü adam bolmas.
<[Erkeç]>. (gele). Zdrasti, yoldaş, Salim. Ha, hali neçikdir. Meni çi tam gazetde sökgen edi, seni peçat gazetde sögegeni neçikdir? Küleme xonşuğa, gelir başınğa, dey.
<[Salim]>. Maryamğa barakalla ber.
<[Erkeç]>. Nege deysen?
<[Salim]>. Meni kritika etip seni süyündürgen.
<[Erkeç]>. (öz-özüne). Ondan çı o meni mağa gelip süyündüre busa yaxşı edi.
<[Şeker]>. Amalım, şu çatırnı Salimleni uçastkasına yetişdirip gel dağı.
<[Erkeç]>. Ne? Men? Ne sebepden? Bulağa çatır da nege beresen?
<[Şeker]>. O meni işim.
<[Erkeç]>. Dür busa göter arqaña da hayda. Men bulağa esgi kitir de bermes edim, alıp çı nege barayım.
Erkeç tamdağı telge uzatıla. Salim Şekerge «Aytdım çı men sağa» degen küyde işara ete.
<[Şeker]>. (Salimge asta bulan). Sen barıp, ne bola şunda Maryamnı yiber dağı. Men buhar şu çatırnı götertmesem görersen. Tamaşasına qararsan. (Salim gete). Amalım, mağa açuwuñ sama çıqmağanmı?
<[Erkeç]>. Neger? (Pauza.) Neger deymen?
<[Şeker]>. Tünegün geleşinip bugün işge çıqğanğa.
<[Erkeç]>. Ne bola, tileymen, şolay zatlanı sorama! Men de soramayman. Süymeymen. Çekeme çığa!
<[Şeker]>. Ha, yaxşı. (Qaray.) Hona Maryamlar bara.
<[Erkeç]>. (qolundağı tel tüşe). Maryam? Qayda? Men çi görmeymen.
<[Şeker]>. (irjaya). Ha, onu haqından söylegende nege çıqmay çekenge?
<[Erkeç]>. O başğa iş! Gertiley qayda?
<[Şeker]>. Masxara etemen.
<[Erkeç]>. (irjaya). Oh gawwur, şulay aldatarmı gişini? (Küstüne.) Sizde gunah qalmadı. Bar günah bizde…Bulay qarağanda Maryam meni süyegen yimik görüne. Amma masʼalänı tuwra salsam ari-beri bura. Tuwra cawapdan qaça.
<[Şeker]>. Birew aytağan birewge bal yimik tatli tiymey turup süyüw bişip bitmey. Bişmegen süyüwnü aççısı bola. Bişgen süyüw şerbetdir, tiliñe yabuşa. Muna Cañişi mağa ne aytsa…
<[Erkeç]>. Hara, dağı da!…. O mağa awara tügül, o özügüznü işigiz!
Zazay wa Maryam gele.
<[Maryam]>. (Şekerni üstüne bara). Quş qutlu bolsun.
<[Erkeç]>. (burnunu tübünden). Artı bizge de yaraşsın!
<[Zazay]>. (eşitip). Bizge de!
<[Şeker]>. Meni qutlasağız amalımnı kepi buzulajaq.
<[Maryam]>. Erkeç! Biz Şekerni qutlağanha seni kepiñ nege buzula?
<[Erkeç]>. Bolsa da başlap bizin qutlağan busalar, artıq isbayı çığar edi.
<[Zazay]>. Oğar kim gunahlı? Qara şo Giççibekge, çeçekge balcibin yimik qarışıp qaldı. Seni esiñe gelemi bulanı işi de Şekerden tüzeldi dep. Tüzelmedi. Bu, sen qatın almay turup razi tügül edi. Neter- sen, Cañişi….
<[Erkeç]>. Taman! O mağa awara tügül. O özleni işi. (Mısğılap.) «Cañişi». Cañişi bir zat da bajarmadı. Onu işin de Giççibek çaltlaşdırdı.
<[Şeker]>. Gerti, Caigişige qalğan busa çı, nazatdırıp dabaytdırıp tursa yaray edi.
<[Erkeç]>. Ne bola, qoyuğuz, şo özügüznü işlerigizni!! (Pauza.) Maryam, gelmeymisen şaharğa?
<[Maryam]>. Şaharğa? Yüzüm gesilme başlanıp turağanda? Onda netesen?
<[Erkeç]>. Oxuma baraman.
<[Maryam]>. Tügüldür? Ne yaxşıdır? Muna, men aytağannı hali ete turasan? Qayda? Neçaqı zamanğa?
<[Erkeç]>. Eki — üç…
<[Maryam]>. (quwanıp). Eki-üç yılğamı?
<[Erkeç]>. Tügül xari!
<[Maryam]>. (hisabı buzulup). Dağı? Üçgine üç ayğamı?
<[Erkeç]>. Üç ayğa da tügül.
<[Maryam]>. Üç günge oxumağa?
<[Erkeç]>. Konsultasyağa [gengeşiwge — m.a.].
<[Maryam]>. Sen hali mağa Muzayırnı qoyanların esime geltirdiñ.
<[Zazay]>. Men eşitmegenmen. Ayt hali, Maryam.
<[Maryam]>. Busa tıñlağız. Muzayır ağaçdan gele, oçardağılağa: «Heyler bugün men görgen tamaşa!» dep ayta. «Ne tamaşadır?» dep soray oçardağılar. «Bir bölekni tübünde yatıp yüz qoyan bar edi». «Bir bölekni tübünde yüz qoyan?» «Dür»! «yüz qoyan bir bölekni tübünde? Bajarılağan zat tügül. Ozoqda bajarılmay, olay degen ne. Muzayır!» «yüz bolmasın — elliy çi bar edi» — dey Muzayır. «Elliy de bolmas». «Yiyırma beş bolsun busa». «Yıyırma [yigirma — m.a.] beş bolma da bajarılmay». «On beş, on bolsun». «Biraz dağıda az et!» dey buğar oçardağılar. Beş çi bolğandır». «Dağıda az et, Muzayır!» «üç qoyan bar edi». «Üç de bolup bitmes. Biraz dağıda tüş!» «Ya busa bir bolsun soñ?!» dep duwlay Muzayır. Özüñ gördüñmü, baliki bir de bolmağandır!» «Görme çi görmedim, bir şatır-şuturlar çı eşitdim» dep Muzayır mükürlük ete. (Barısıda küleyler. Erkeç uyala). Başında yüz qoyan bolğan, axırında şatır-şuturğa çıqğan. Hali Erkeç de: üç yılğa da tügül, üç ayğa da tügül, üç cumağada tügül, üçgine üç günge. Muna şartdır, sen bil Erkeç, sen oxup bir käsbunu yessi bolmasañ men senden ayrılmajaqman.
<[Erkeç]>. (öz-özüne). Hey, buğar! Yamanoq bu menden ayrılsın dep turamanmı men?
<[Maryam]>. Sen burnuñdan ne zatlar aytdıñ, qoymajaqman. (Erkeçge bağıp yürüy).
<[Erkeç]>. (qaça). Çaqnı ariwün aytaman.
<[Maryam]>. Yoq sen onu aytmadıñ, başğa zat aytdıñ.
<[Erkeç]>. Oxuma birçe barayıq deymen.
<[Maryam]>. Onu da aytmadıñ.
Birini artından biri çabup Erkeç de, Maryam da geteler.
<[Zazay]>. (olanı artından). Bu tügülmü oñmağanığız?
<[Şeker]>. Nege deysen?
<[Zazay]>. Nege tügül. Erkeç Maryamnı quwalayğannı ornunda, Maryam Erkeçni quwalay.
<[Şeker]>. Amalım da aytğanday, o özleni işi.
<[Zazay]>. Aktivlik erkek gişide bolmasa xayır yoqdur.
<[Şeker]>. Dağı. Seni Giççibegiñ yimik.
<[Zazay]>. Meni Giççibegim tügül o.
<[Şeker]>. Hey, tülküge!
<[Zazay]>. O meni Giççibegim edi, tep-tegiş erinleri bar zamanda.
<[Şeker]>. Onu erinlerine ne bolğan xari?
<[Zazay]>. Tünegün es etmediñmi? Ya xari, artda şaharğa barğanda parikmaxerge [dellekçige — m.a.] girip şaytan qamuçu yimik nazik-nazik mıyıqlar qoydurup gelgen.
<[Şeker]>. Gelsin dağı? O özünü işi.
<[Zazay]>. Nege? O meni işim de bolma gerek. Fu! Özüne de aytğanman, ne şaylı erkekler yimik burulağan pos mıyıqlar qoysun, ne de qırqıp tap-taza etsin.
<[Şeker]>. O ne dey dağı?
<[Zazay]>. Yülümesmen dey. Bilemen, erişip ete, özü erişse — men de erişemen. Huya hey qız, Giççibek gele. Yağında Cañişi de bar. Yaşın.
<[Şeker]>. Nege yaşınaman! Biri geleşmişim, biri onu geleçisi.
<[Zazay]>. Busa men yaşınaman. (Şarşawnu artına gire.)
Giççebek de, Cañişi de gele.
<[Giççibek]>. (alğasap). Ş-ş-ş!
Giççibek bir işaralar ete, turup görünmeygen bola. Cañişi Şekerni üstüne yürüy, onu öpme süye Şeker qamala.
<[Cañişi]>. Ya! Şeker, geleşingende sama halal küyde bir öpme qoy xari, bir-bir.
<[Şeker]>. Ş-ş-ş! (Külküsün haran toqtata, şarşawnu görsete.)_
<[Cañişi]>. Nete, munda şaytan sama yoqmu? (Şarşawğa yürüy. Yarılıw awaz eşitile. Zazay şarwawnu artından qaçıp çığa.)
<[Zazay]>. Huya! Yer terbene! (Oʼzüde bilmey Cañişini quçaqlap qoya.)
<[Şeker]>. Yer terbene? (Tıñlay.)
Cañişini quçaqlap turağanın hali eslep Zazay masxara etip onu qoluna ura. Betin awtogençileni gözeldirigi bulan da yaşırıp Erkeç gele. Birleri sesgeneler. Erkeç barmağı bulan Maryamnı çaqıra, Erkeç onu üstüne yürüy, o qaçma qaray, sıpatından gözeldirikleni taydıra. Maryam Erkeçni tanıy, soñ Maryam Erkeçni üstüne çaba o qaça.
<[Zazay]>. Ullu dommay xari Erkeç.
<[Erkeç]>. (özünü burnuna qağıp). Bu dommay köpür uçunğu bırğılanı bir-birine yabuşdurajaq. Uzaq qalmay men işlegen köpürnü üstünden siz arqannı üstünden peliwanlar yimik yürüjeksiz.
<[Giççibek]>. Şekerni toyuna köpür bitejek.
<[Erkeç]>. (qaşların tüye). O meni işim tügül.
Şeker Maryamnı qulağına şıbışlay turup brezentni görsete. Maryam Erkeçni inbaşına qolun salıp qulağına şıbışlay. Erkeç keplene. Baş üstde. İyelip çatırnı alıp gete.
<[Şeker]>. (küley). Heyler, men tilegende etmegen edi. Maryam qulağına şıbışlağandoq qarağız, o çatırnı alıp barağan küyge.
<[Zazay]>. Wah, tamaşaken. Sen qızardaşısan, Maryam busa bolajaq geleşmişi.
<[Maryam]>. (Erkeçni küyünde etip). O seni işiñ tügül. O bizin özübüznü işibiz.
<[Zazay]>. Dür dağı. Qatın aytar, er qaytar dey.
Maryam Zazaynı quwalay, Zazay Giççibekni artına girip yaşına. Giççibek onu quçaqlap yaşırma qaray. Zazay onu ari tebere. Külkü-şatlıq. Samolötnu [uçaqnı — m.a.] tawuşu gele. Barısı da onda qaray. «Uçuğuz turnalar» degen yırnı yırlaylar. Maryam gele.
<[Maryam]>. Oh, halsız boldum artından çabup.
<[Zazay]>. Siz zawxdasız. O tutma süygende sen qaçıp, sen süygende o qaçıp.
<[Cañişi]>. Oğar «süyüwnü başlapğı alämatı» dep ayta.
<[Giççibek]>. gele, uwuçuna qaray.
<[Giççibek]>. (uwuçundağı topraqnı görsetip). Muna meni gözüm göz busa, bu burowoydan nap çığajaq. O gezik yerden — tap taza bulaq suw atıp çıqğan edi. Bu gezik suw tügül, nap çığajaq!
<[Maryam]>. Qutlayman!
Barısı da Giççibekni qolun alalar.
<[Şeker]>. Sovet topraq — altın [o yalğanğa, yazıqlar.. Allah tüz yol bulan milletibizni yürütsün — m.a.].
<[Giççibek]>. Eldar da aytğanlay: üstde aq altın, tüpde qara altın.
Barısıda (yırlay).
Bizin awlaqdan yürüy Biyik temir wışkalar, Rahat zahmatıbıznı Görgen tamaşa qalar.
<[Şeker]>. Hali siz qaysılaydır, Giççibek?
<[Giççibek]>. Yamansuwnu ari yağına.
<[Şeker]>. Beri yağından ari yağına? Zazaynı yağınamı? Dürmü?
Ari onda, o yaqğa, Zazaynı yağına?
Zazay Şekerni qulağına şıbışlay. Şeker birden «O ne zatdır?» dep qolun uzata. Barı da qaraylar. Şeker artdan barıp Giççibekni nazik mıyıqlarından tuta.
<[Giççibek]>. Oy, oy, oy.
<[Zazay]>. Uh canım, ne yaxşı etdi. Biraz dağıda tart.
Şekerni qolundan tarta.
<[Cañişi]>. (Şekerge şarşawnu görsete). Tamanığız! Şeker, çubulduruqnu sen haliden qurğansan.
<[Şeker]>. Meni toyumda çubulduruq bolmas.
<[Cañişi]>. Oh, üyünge. Mamañ, ne aytar?
<[Şeker]>. Aytsa ayta tursun. Çubulduruqğa men çi girmen.
<[Cañişi]>. Olay degen ne? Bizin toyda çubulduruqğa sen girmey dağı kim gire?
<[Şeker]>. Köp süye busañ sen girersen. Şonça da suqlana busañ şolay gelinni nasibin özüñ sınap qararsan.
<[Maryam]>. «Heyler, piyesa yazmağa hazir tema», «Çubulduruqsuz toy». Bek qujurlu at, ayroq da komedya uçun. Yaz Maryam, toy bolğunça da oynarbız.
<[Zazay]>. Geteyik yoldaşlar, hona bizge de şahardan kömekge adamlar gelme tura.
Şekerden qayrı barı da gete. Şeker çalaşdağı çetenleni, yaşikleni sanay turup, barmaq bulan qırdağıların da Sanay, Qanitat gele. Şekerni görgende oğar quwunlu qaray. İnamsızlıq etip gözlerin oqalap dağı da qaray.
<[Qanitat]>. Huya, hey, qız! Sen tügülsendir?
<[Şeker]>. (qıçırıp sanay). Seksen segiz, seksen toğuz, toqsan. (Asta sanama girişe.)
<[Qanitat]>. (Şeker asta sanama başlağandoq). Huya, seni çi sıpatıñda qanıñ yoq, ullu ala-messep ekensen! Sen munda netesen?
<[Şeker]>. (qıçırıp sanay). Toqsan beş, toqsan altı…
<[Qanitat]>. Oh, sen toqsan beş gesek bolğur qaralğır, edepsiz, insapsız awlet!
<[Şeker]>. (bek qıççırıp sanay). Toqsan segiz, toqsan toğuz, yüz. (Özü sanağan aldırıqlanı bir yağağa taydırıp.) Yüz gesek bolsam neçik bolur edi, mamam?
<[Qanitat]>. (Şekerge qarap turup). Oh sağa saw degenler sawdugerge barmasın, qap-qara bolup qaralğır, gögergir, gök sıpat!
<[Şeker]>. Mamam, ne bola dağı şo qarğayğan küyüñnü qoysañ. Seni menden süygen gişiñ de yoq, özüñ…
<[Qanitat]>. (açuwundan gengü külep). Ha-ha-ay! Yaxari, Botayurtlu Albasxannı qızını qızı tünegün geçe geleşinip bugün işge çığa degen ne zat? Ata-anasına ulanqardaşına görüne degen qaydan çıqğan adatdır?! Heyler, ulanqardaşından giççi bolup yorta [yortmaq — m.a.] çaba ondan alda erge bara turağan qızdan ne tabarsan.
<[Şeker]>. Mamam, hassi bolmay söyle!
<[Qanitat]>. (dağıdan-dağı alğasap). Yoq-yoq-yoq! Bussahat, bussahat çetden-çetden adamlağa görünmey çalt-çalt üyge qaytmasañ sen mağa tarıqlı zat tügülsen! Tügülsen, tügülsen! Ce, ce, ce! Meni cinlerimni cıydırma! Cıydırsañ Erkeç qatın alğança men seni şo köp süyegen Cañişige barma qoymasman.
<[Şeker]>. Ya, mamam, men çi brigadirmen.
<[Qanitat]>. Brigadir bolmay predsedatel busañ da men süygenni etermen. Brigadir busañ geleşinmegen bolğay ediñ.
<[Şeker]>. Nete, brigadir qız erge barmas dep barmı? Şolay etersen toynu boljalına da qaramay bararman. Weçer etermen — biter-geter.
<[Qanitat]>. (yerge xarmana, belni ala, onu qoyup, maçiyin çeçip alıp Şekerge götere). Allahaqına, biyabur, bolmasañ, biyabur, urup başıñnı para-para etermen.
<[Şeker]>. (artı yerli yürüy, soñ çalaşnı içinde ari-beri qaça). Mamam, ya xari mamam.
<[Qanitat]>. (maçiy bulan ura turup). Muna sağa mamam, muna, muna, muna!
Qanitat onu bulan da qanmay çetenni götere, sürünüp gete, çeten özünü başına giyilip qala.
<[Şeker]>. (yat gişige yimik birden qıçırıp yibere). Yoldaş Qanitat!
<[Qanitat]>. (başından çetenni alıp, özüne başğa gişi qıçırdı dep sesgenip toqtay). O kim edi?
<[Şeker]>. (qıçırıp). Siz bu ne yer ekenni bilemisiz?
<[Qanitat]>. Wöw, (siz dep aytağannı mısğıllap). Bilebiz yoldaş Şeker!
<[Şeker]>. Bilmeysiz! Bu kolxoznu awlaq üyü. Men brigadirimen. Siz meni brigadamnı kolxozçususuz. Mun- da bussahat laqır yüzüm çöplewnü haqından bolmağa gerek. Hona, bizge kömekge şahardan gelgen işçiler, qulluqçular, yaşlar bar. Olanı birleri «bu ne xuliganstwo [sebillik — m.a.]»_ dep beri bağıp qaray.
<[Qanitat]>. Qayda uçdu, xuju qalğır xuju da! (Maçiyin izley.)
<[Şeker]>. İşge baylawlu ne qulluğuğuz bar, yoldaş Qanitat?
<[Qanitat]>. Bezdirme başımnı! (Maçiyni izley.)
<[Şeker]>. Har geçe bir qız geleşine. Har gün bir qız üyde qalsa, bilemisen, neçaqı yüzüm gesilmey qala? Sen gelip mağa bu esgi adatnı yañırtasan! Sen bilip qoy, mamam, ol esgi adatlar, çubulduruqlar meni toyumda bolmajaq. Bugünlerde qurulup bitejek yañı köpürnü ökürtüp gelin almağa giyew özü gelejek.
<[Qanitat]>. (yalan ayağın örge göterip, çabaqçı yimik toqtap). Ne? Çubulduruqsuz toy bolajaq, gelin almağa giyew özü gelejek.
Perde