Qart qatın wa onu qozusu
Bir bolğan, bir bolmağan, bir yurtda yaşayğan bir qart qatın bolğan. O qatınnı üyde saqlağan bir qozusu bolğan.
Bir gün qatın qozusuna ayta:
— Men bugün bawğa baraman soğan xasileni, xıyarlanı suğarmağa. Men sağa yaş otlar da alıp gelirmen. "Çoxay, çoxay, anañ geldi, aç eşikni" — dep qıçırırman, soñ sen eşikni açarsan.
Qatın qozusuna bulay aytağanda, üynü artında xaltalanı içinde yatıp tıñlap turağan bir börü bolğan. Qatın getgen soñ börü gelip:
— Çoxay, çoxay, anañ geldi, aç eşikni! — dey.
— Açmayman, sen meni anam tügülsen! — dey qozu.
Dağı da:
— Çoxay, çoxay, anañ geldi, aç eşikni! — dey börü.
— Açmayman, sen meni anam tügülsen! — dey qozu.
Börü terezeden girip, qozunu aşap, käkiçlerin qoyup gete.
Tüşden soñ qatın yaş otlar da alıp gelip:
— Çoxay, çoxay, anañ geldi, aç eşikni, — dey — tawuş yoq.
Dağı da:
— Çoxay, çoxay! Anañ geldi, aç eşikni, — dey — tawuş yoq.
Dağı da:
— Çoxay, çoxay! Anañ geldi, aç eşikni — dey — tawuş yoq.
Qatın qaray — tereze de açılğan, qozu da aşalğan, börünü hızları da bar.
Qatın üyünü aldında teren quyu da qazıp, üstüne palas da yayıp, qazan bulan qaynama suw da salıp, börünü izley gete.
Börü yurt yağada günge töşün de berip, yatıp tura bolğan.
Qatın yuwuq barıp:
— Börü, başımnı cuwğan edim, taramağa gişi yoq, başımnı taramağa gel dağı xari, — dey Börü: «Qozunu salğan yerge qatınnı da salırman!» — dep oylaşıp:
— Geleyim dağı, — dep, qatın bulan gele.
Qatın börüge taraqnı da berip, palasnı qırıyında oltura. Börü de qatınnı artında çonqayıp, qatınnı çaçların taramağa başlay.
Qatın ayta:
— Börü, çabarda olturup qalğansan, palasnı üstüne minip oltur xari, — dep. Palasnı üstüne minmekde börü de bola — sıpqırılıp palas, «düngür-dünk» dep başdan tik quyuğa tüşüp gete. Qazan bulan qaynap turağan suwnu geltirip:
— Hali de aşa, imansız, qozumnu! — dep, üstüne tögüp qatın da yibere — börü bişip, çirkigen käkiçge oşap irjayıp qala.
Oñmay-ösmey bişip ölüp börü qalğan, başğa qozu da alıp, oñup-ösüp yaşap qatın qalğan.