Авурлукъ
Бу оюнда бири муалим, бириси муталим болуп ойнап бола. Муталим – охувчу яш.
Авур буса гётерме, не тарыкъдыр гюченме Тек, билмей бусанг яман гьар нени де оьлчеме.
– Авур авур не авур? – Гючюнг чатмас иш авур. – Буса да чы бир затлар болар енгил. – Бир затлар чы болар авур. – Гьар нени де оьлчеп бил! – Башгъаланы билмеймен. – Оьзюм чю мен тирелмен. – Буса жавап бер магъа Килогъа да етишмей. Граммдан да артыкъ дей. Шогъар бизде не дей? – Шо чу хари йилевке. – Йилевкени авуру. Нече граммдыр айт чы! – 1 йилевке – 384 граммдыр, Шону билмес ашгьарамдыр. (1 йилевке = 384 гр. яда 400 гр.) – «Гъай батманбаш, батманбаш» – Дей бола биревлер. Батман✻ недир, баш недир? – Базыкъ башдыр – батманбаш. Батман буса оьлчевдюр. – 1 батмандыр – 6 йилевке. (1 йилевке = 384 гр.) – Бир драмм? – 2.942 грамм. (1 драмм = 2.942 гр).
– Гётереген – тюгюл пут (лукъ) Нече йилевке 1 пут? – Шо бир пут – – 40 йилевке. – Бир пут болар – нече кило? – Бир пут бола – 16 кило. (1 пут = 16 кило (кг) яда 40 йилевке.) – Путну билдинг, Фунт нечедир? – 1 фунт болар 0.409 кило (I фунт = 0,409 кг.) 1 пинт болар? – 0.568 грам. (1 пинт = 0,568 гр.) – Дёрт пинт буса? – 2.272 грамм. 4 x 0.568 = 2.272 гр. 1 Мысгъал?✻ – 1 Мысгъал 4.265 грам. (1 мысгъал = 4.265 гр.) – Уьч мысгъал? – 12.797 грам. (3 мысгъал = 12.797 гр.) – Бир пай болар.✻ – 44.435 миллиграм уьлюш – Лот?✻ – 1 лот болар 3 мысгъал. 3 мысгъал да 12.797 грам. – Бир унций?✻ – 29.86 грам (1 унций = 29.86 гр.) – 1 стоун? – 6.36 килогъа ювукъ авурлукъ. (I стоун = 6.36 кг.) – Бир карат?✻ – 0.2 грам. (1 карат = 0.2 гр.) – Сантиграм? – Граммны юзден бири. – Буса айт чы сен улан. Ашлыкъ оьлчер не булан? – Сабулап да, сагьлап да, Килолап да пудлап да, Центнерлеп де, тонлап да.
Сабу✻ недир, сагь недир? – Сып-сылама 1 сагь✻ Болар сагъа 8 кило. (1 сагь = 8 кг.) – Сабуну чу билмейсен? – Бир сабудур 4 сагь, яда 32 кило. 1 лот = 3 мысгъал = 12.797 яда буса 2 пут.
1 пут? 16 кило. (1 пут = 16 кг.) – Бир кило? – 1 килодур 1000 грам. (1 кг = 1000 гр.) – 100 кило? – 100 килодур 1 центнер. (100 кг = 1 ц.) – 1000 кило? – Болар шо да 10 центнер яда буса 1 тонна. (1000 кг. = 10 ц. = 1 тонна.) – Тонум да ёкъ гиймеге. Боюм да ёкъ гётерме Тек герекмен шу тузкъапны✻ Сувтирменге элтмеге.
(Энкейип къапны гётереген бола)
Огъ, не авурдур! – Дорба тюгюл, бу – тузкъап. Къагъып алып гётерме. Билмей бусанг оьлчеме, Не тарыкъдыр гюченме. Гелейикми кёмекге Къоллашып✻ гётермеге? Сувтирменге элтмеге.
– 1 туз? – 1 туз – бир пуд ну 5 пайыдыр. – 1 къантар? – 1 къантар – болар 44.928 гр. – 1 золотник? – 1 золотник 4.226 гр.
– Увуч – къолну ичи (аясы) – орусча «горсть».
– Юмурукъ – къолну бармакъларын къысгъанда амалгъа гелеген (токъмалы).
– Элик – (узунлукъ оьлчевю) имам бармакъны гергендеги баш бармакъгъа ерлиги аралыгъы.
– Сюем – баш бармакъдан чиначай бармакъгъа ерлиги аралыкъ.
– Къари – (орусча «локоть» – ярым метр – 0.5 метр), билекни тирсеги.