«Такъмакъ йыр».

Къолъявлугъум бар эди, Къолну кирин ала эди, Сыныкъгъан яш юреклер Ону булан ял эди.

Къолъявлугъум къуш йимик, Чыты чирик бош йимик, Сёнгюрню сыйы батгъан, Сувгъа сюйдюм таш йимик.

Сувгъа сюйдюм таш нетмей? Ай айланып, йыл гетмей. Тозулгъан тюмен явлукъ, Тюрленгир жумасы оьтмей.

Жумасы оьтмей тюрленгир, Чум терекдей бюрленгир Сютден де аривмен деп, Макътанадыр, черленгир.

Сурайыл бойлу, гюл сойлу Сютден арив акъ къашыкъ. Энни бир явлукъ тюшген Бираз сёгюлдю гьашыкъ.

Сёгюлдю гьашыкъ, сёнгюр, Сёгюлмес сабур гёнгюл. Эсгермей эсимни алды Эсги явлукъдай дёнгюр.

Дёнмесми эсги явлукъ, Къаврама кюлте бавлукъ? Гече – бир, гюндюз – эки Терге, девперинг савлукъ.

Тергевсюз девперингден, Тенглинг тутсун черингден, Алдынгъы къолъявлугъум Сёгюлген бир еринден.

Ел тили, сув гёнгюллю Ер-еринден сёгюлдю. Ичи толгъан ашыгъым Бары ерге тёгюлдю.

Ашыгъым алчылы эди, Чикли, бёклю, тавлу эди, Явлугъум тюшюмлю эди, Бир еринден авлу эди.

Авлу эди, эгер йимик, Гьар дертим тёгер йимик. Энни бир явлукъ тюшген Харш тюпге егер йимик.

Бираз тутулгъан явлукъ, Онча тюгюл алдавлукъ. Язбашны яйы сенсен, Билсенг, девперинг савлукъ.

Язбашны гёнгю яйда, Яйныки алла къайда? Язашыдай яй да ёкъ, Деген булан пайда ёкъ.

Не пайда деген булан Тюшмесе сен савлукъгъа, Киседен гюлню тёгюп Хор болдукъ къолъявлукъгъа.

Къолъявлукъ къоллу, санлы, Юреги юз-минг хыяллы. Яй янгурсуз, къыш къарсыз, Ким болсун язбаш жанлы?

Яй, язбаш жанлыман деп, Белим чечдирди бекден. Къанатлы къаракъушдай Энни учуп юрюй кёкден.

Хынжал такъдым къылавлу, Къамучум къуш ялавлу. Къачан таркъалыр экен Кёкюреклер талавлу?

Талавлу кёкюреклер, Дертден толгъан юреклер. Бырынгъы сонар да ёкъ, Этсек де не гереклер.

Не гереклер этсек де Алдынгъыдай гёз де ёкъ, Чархыма сингер йимик, Жангъа йылы сёз де ёкъ.

Сёз сёйлеп самаркъавун, Эп булан табуп бавун, Барып бавуна гирсем, Эллеге сала къувун.

Къувун сала эллеге, Къуршап къала бузгъандай. Аягъынг булан къолунг Алтынлардан созгъандай.

Гюмюш йимик къолларынг. Алтындай аякъларынг, Энглеринг алма йимик, Къардан акъ яякъларынг.

Яякъларынг къар йимик, Энглеринг алма йимик. Авзунгдан чыкъгъан сёзюнг Татывлу долма йимик.

Долма этер япыракъдан, Жан сыйлы опуракъдан, Жанны сенден аривю Яралмас топуракъдан.

Ёлунг бир – минг юрегинг. Билдим менден арегинг, Оьзюнг мунда болсанг да, Алла къайда герегинг?

Герегинг гелмес бу янгъа, Халбат тюшмес аянгъа. Бир сёзюмню эки этмен, Тюшсем уллу зиянгъа.

Уллу зиянгъа тюшмей, Оьктемлер оюн тапмас. Кёкден-ерден ойлашып, Дюньяны кююн тапмас.

Дюньялар айланмаймы Дёгерек этген чар йимик? Бек англайсан айтгъанны Уьч къулагъынг бар йимик.

Янгурдай явмасангда, Кёкюрединг, кёк йимик. Майдай ягъылып гелсем, Сен гёрмейсен тюк йимик.

Гёрмединг гёзден къарап, Билмединг гёнгюм сорап, Бугюн басгъан, бойнумдан Хыйлы хор, мысгъыл, харап.

Хыйлы хор, мысгъыл, харап Бойнумдан басгъан, таймай. Болур болмас ишлеге Инандым эсим жыймай.

Эсим жыймай иш гёрдюм, Уяв чакъда тюш гёрдюм. Бал бюркюп бармакъ хапдым, Немкъорай бир дос тапдым.

Бир дос тапдым немкъорай, Юлдуз, гюзгю, гюн чырай, Къушлукъдан тюш болгъунча Минг тили-негер ярай?!

Къушлукъ чакъда бал бердинг, Тюш болгъунча къалсын деп. Тюшден сонг закъум бердинг, Гьакъ башымны алсын деп.

Сыныкъгъан юреклер – яралангъан, ягь-намусуна тийген, ягьы сынгъан (претерпевшие, оскорбленные, униженные сердца, испытавшие душевный надлом).

Ял эди – ял, яллыкъ, рагьатлыкъ таба эди (успокаивались, получали удовольствие).

Чыт, чыты – къумачы (ткань, ситец).

Сёнгюрню – аягъындан турмагъырны, оьсмегирни, къуругъурну, чиригирни.

Сюйдюм таш – сюйдюреген сыралы таш (любовный камень).

Тозулгъан тюмен явлукъ – йыртылгъан, эсгиленген 10 манатлыкъ явлукъ.

Чум терек – кизиловое дерево.

Черленгир – мунда аврувгъа, дертге, къайгъыгъа тарыгъыр деген оьпгелев маънада (черинг тапгъыр – А-К. Абд.).

Сурайыл бойлу гюл сойлу – арив бийик субай бойлу (красивый, статный, стройный как ваза).

Сёгюлмес сабур гёнгюл – сёгюлмес сабурлу алым, къылыкъ, хасият.

Дёнгюр – тораймагъыр, эсгиленгир, чиригир.

Явлукъ – къаврама кюлте бавлукъ – кюлте (сноп) баву, байламыдай къаврагъан, къуругъан явлукъ.

Девпери – девдей, дев юзлю, бойлу.

Тенглинг тутсун черинден – гьар ким оьзюню тенгин, тайын, черин тутсун, къолласын.

Ел тилли, сув гёнгюллю – сёзю елдей, сувдай агъагъан, тез алышынагъан деген маънада.

Ашыкъ – альчик; алчы, чик, бёк, тав ашыкъны дёрт де янларыны атлары.

Тюшюмлю – гелимли, пайдалы, хайырлы.

Бир еринден авлу эди – тордай тешикли, челтирли эди; ав – тор (сеть, сетка, невод).

Авлу эди, эгер (элек) йимик – тешикли челтир эди элекдей. (Авчу ит йимик – А-К. Абд.).

Гьар дертим тёгер йимик – дертимни ёкълар, унутдурар йимик.

Харш тюпге егер йимик явлукъ – янгы гьашыгъы гёлемсиз, оьгюздей уллу бойлу, сойлу болгъан.

Бираз тутулгъан явлукъ – мунда: эрде болгъан тиштайпа деген маънада.

Онча тюгюл алдавлукъ – онча алданмагъа чакъы зат тюгюл.

Алла къайда – къачан, къайда, Аллагь билсин, белгисиз.

Киседен гюлню тёгюп, хор болдукъ къолъявлукъгъа – гюлдей биринчи сюювню тас этип, харлы къалдыкъ бу гёлемсиз, сюйкюмсюз экинчисине демек; ону арты булан гелеген «къолъявлукъ къоллу-санлы» деген сёзлер шолайлыкъгъа шагьатлыкъ эте.

Яй, язбаш жанлыман деп – яй, язбашдай аривмен деп.

Анча тюгюл алдавлукъ – онча алданардай зат тюгюл.

Белим чечдирди бекден – алдатды, оьзюн алдыртды демек.

Къылавлу хынжал – итти чарлангъан хынжал; къылав – заусеница.

Къуш ялавлу къамучу – //эшилген къамучуну башындагъы япыракъгъа, къушгъа ошавлу япалакъ къайышлы битими.

Къачан таркъалыр экен кёкюреклер талаву – къачан басылар, таяр экен юрекдеги гьёкюнчлю дерт-къайгъылар.

Бырынгы сонар да ёкъ – алдынгъыдай гёнгюл, кеплик йыбав да ёкъ.

Чарх – сан, къаркъара (тело).

Самаркъав сёз – бош, инживлю, сандыракъ, кёп сёз.

Эл булан табуп бавун – халкъ булан бирге кююн, амалын, табып, билип.

Къуршап къала бузгъандай – къамавгъа алып, къаласын тозгъандай оьзюн тута.

Жан сыйлы опуракъдан – жан опуракъдан эсе артыкъ аявлу.

Алла къайда юрегинг – юрегинг не сюегенни Аллагь билсин демек.

Минг юрегинг – минг тюрлю оюнг, хыялларынг.

Халбат тюшмес аянгъа – яшыртгъын, сырлы зат ачыкъ, аян болмас.
Уллу зиянгъа тюшмей – уллу балагьгъа тарымайлы оюн тапмас, янгылышын англамас.

Майдай ягъылып гелсем – арив ярама къарасам.

Гёрмейсен тюк йимик – тюк чакъы да гёрмейсен, санамайсан.

Хор болмакъ – гёзден тюшмек, абур-сыйын тас этмек, биябур, шарайып болмакъ (позор, срам, унижение).

Мысгъыл болмакъ – ирышхатгъа, кюлкюге къалмакъ (насмешка, издевательство, оскорбление).

Харап болмакъ – зая, пасат, пуч (опуститься, стать ненужным, убогим).

Бал бюркюп бармакъ хапдым – бал тийдирип, сюртюп бармакъ хапдым.

Немкъорай – гьайсыз, гёнгюсюз, тергевсюз.

Гюн чырай – гюздеги гюндей тунукъ юзлю.

Къушлукъ вакъти – эртен булан тюш вакътини арасы.

Минг тилли – башгъа-башгъа, къуру алышынып турагъан сёзлю, хасиятлы.

Закъум – ув, агъу, от (яд, зелье, отрава).

Гьакъ башы – гьакълыкъны, тюзлюкню сюеген башы.